1. مقدمه‌ای بر چالش تکامل و آفرینش‌گرایی
کتاب «ساعت‌ساز نابینا» پاسخی قاطع به ایده‌ی طراحی هوشمند در حیات است. داوکینز تلاش می‌کند نشان دهد که پیچیدگی حیات می‌تواند نتیجه‌ی انتخاب طبیعی باشد، نه طراحی آگاهانه. او با بهره‌گیری از مثال‌های متنوع زیستی و استعاره‌های قوی، خواننده را به سفری علمی در دل تکامل می‌برد.

2. چرا چشم، اثبات تکامل است؟
چشم که زمانی به‌عنوان چالشی برای نظریه‌ی داروین تلقی می‌شد، به یکی از ابزارهای داوکینز برای دفاع از تکامل تبدیل شده است. او توضیح می‌دهد که چشم‌های ساده‌تر هنوز هم در طبیعت وجود دارند و هریک از آن مراحل می‌توانسته‌اند مزیتی زیستی فراهم کنند. تکامل، یک‌باره نمی‌سازد؛ گام‌به‌گام حرکت می‌کند.

3. طبیعت، آزمونگر کور اما دقیق
داوکینز نشان می‌دهد که انتخاب طبیعی مانند آزمونگری کور اما بی‌رحم است: طرح‌هایی را که جواب نمی‌دهند حذف می‌کند و آن‌هایی را که به بقای ژن کمک می‌کنند، حفظ می‌نماید. این حذف و انتخاب مستمر، در طول میلیون‌ها سال، منجر به پیچیدگی شگفت‌انگیز می‌شود.

4. باور، مانع شناخت طبیعت
بخش‌هایی از کتاب به نقد شدید باورهای دینی می‌پردازد. داوکینز استدلال می‌کند که ایمان، جای علم را نمی‌گیرد و نباید به‌عنوان توجیهی برای چیزهایی که نمی‌دانیم، استفاده شود. به‌زعم او، اندیشه‌ی علمی توانمندتر و صادق‌تر از تبیین‌های ماورایی است.

5. روایت علمی با نثری جذاب
داوکینز نویسنده‌ای علمی‌نویس است، اما با نثری که به شدت ادبی و روایی است. او به‌خوبی بین تبیین‌های زیست‌شناسی، فلسفه‌ی علم، و روایت داستان‌گونه تعادل برقرار کرده است. همین باعث شده کتاب برای طیف گسترده‌ای از خوانندگان جذاب باشد.

6. دعوت به شناخت علمی و حیرت واقعی
پیام نهایی کتاب، دعوت به تحسین علم است. داوکینز می‌گوید اگر واقعاً طبیعت را بشناسیم، دیگر نیازی به توسل به ماوراء نیست. زیبایی زندگی، در خودِ تکامل نهفته است؛ کافی‌ست چشم‌مان را باز کنیم و «ساعت‌سازی کور» را در عمل ببینیم.